🩸 بیماری نفریت بینابینی
Interstitial Nephritis
📘 معرفی بیماری
نفریت بینابینی یک بیماری کلیوی است که در آن بافت بینابینی کلیه و توبولها دچار التهاب میشوند. این التهاب میتواند بهصورت حاد یا مزمن بروز کند و معمولاً ناشی از واکنش به داروها، عفونتها یا بیماریهای خودایمنی است. در صورت عدم درمان، ممکن است به نارسایی کلیه منجر شود.
🌍 شیوع و اهمیت
- یکی از علل شایع نارسایی کلیه حاد ناشی از داروها.
- شیوع بیشتر در بزرگسالان مصرفکننده داروهای طولانیمدت (آنتیبیوتیکها، داروهای ضدالتهاب).
- اهمیت بالینی: تشخیص سریع و قطع عامل محرک میتواند از آسیب دائمی کلیه جلوگیری کند.
⚠️ نشانهها و علائم
- کاهش حجم ادرار (الیگوری).
- تب و بثورات پوستی (در موارد ناشی از دارو).
- درد پهلو یا کمر.
- هماچوری (وجود خون در ادرار).
- پروتئینوری خفیف.
- در موارد شدید: علائم نارسایی کلیه (خستگی، تهوع، اختلال هوشیاری).
🩺 توضیح بالینی بیماری
در نفریت بینابینی، التهاب در فضای بینابینی کلیه و توبولها رخ میدهد. شایعترین علت، واکنش ایمنی به داروهاست که باعث نفوذ سلولهای ایمنی به بافت کلیه میشود. این التهاب عملکرد توبولها را مختل کرده و منجر به کاهش توانایی کلیه در دفع مواد زائد و تنظیم مایعات میگردد. در موارد مزمن، فیبروز بینابینی ایجاد شده و عملکرد کلیه بهطور دائمی کاهش مییابد.
🔬 علتهای اصلی
- داروها: آنتیبیوتیکها (پنیسیلین، سفالوسپورین)، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) ، دیورتیکها.
- عفونتها: باکتریایی یا ویروسی.
- بیماریهای خودایمنی: لوپوس، سارکوئیدوز.
- سموم و مواد شیمیایی.
🛡️ راههای پیشگیری
- مصرف داروها طبق دستور پزشک و اجتناب از مصرف خودسرانه.
- پایش منظم عملکرد کلیه در بیماران تحت درمان طولانیمدت.
- اجتناب از تماس با مواد شیمیایی خطرناک.
- کنترل بیماریهای خودایمنی.
🔬 آزمایشها و تشخیص
|
آزمایش |
یافتهها |
|
آزمایش ادرار |
هماچوری، پروتئینوری خفیف، لکوسیتوری |
|
CBC |
لکوسیتوز یا ائوزینوفیلی در موارد دارویی |
|
آزمایش های کلیوی |
افزایش کراتینین و اوره |
|
سونوگرافی کلیه |
بررسی اندازه و ساختار کلیه |
|
بیوپسی کلیه |
التهاب بینابینی و نفوذ سلولهای ایمنی |
💊 درمان
- قطع فوری داروی عامل یا حذف عامل محرک.
- کورتیکواستروئیدها : در موارد شدید یا خودایمنی.
- درمان حمایتی : کنترل فشار خون، مایعات وریدی، پایش الکترولیتها.
- دیالیز : در موارد نارسایی کلیه شدید.
- درمان بیماری زمینهای : کنترل لوپوس یا سایر اختلالات خودایمنی.
⚠️ عوارض و آینده بیماری
- نارسایی کلیه حاد.
- فیبروز بینابینی و نارسایی مزمن کلیه.
- پیشآگهی: در موارد حاد ناشی از دارو، با قطع عامل معمولاً بهبود کامل حاصل میشود؛ در موارد مزمن ممکن است آسیب دائمی باقی بماند.
📚 منابع علمی
- Mayo Clinic – Interstitial Nephritis
- UpToDate Clinical Database
- WHO Nephrology Guidelines