🩸 نفروپاتی دیابتیک
Diabetic Nephropathy
📘 معرفی بیماری
نفروپاتی دیابتیک یکی از شایعترین عوارض مزمن دیابت است که به دلیل آسیب تدریجی گلومرولهای کلیه رخ میدهد. این بیماری باعث کاهش تدریجی عملکرد کلیه و در نهایت میتواند منجر به نارسایی کلیه شود. دیابتیک نفروپاتی یکی از علل اصلی دیالیز و پیوند کلیه در سراسر جهان است.
🌍 شیوع و اهمیت
- حدود ۲۰ تا ۴۰٪ بیماران دیابتی دچار درجاتی از نفروپاتی میشوند.
- یکی از مهمترین علل نارسایی کلیه در کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته.
- اهمیت بالینی: پیشگیری و تشخیص زودهنگام میتواند روند بیماری را کند کرده و از دیالیز جلوگیری کند.
⚠️ نشانهها و علائم
- پروتئینوری (وجود پروتئین در ادرار).
- افزایش فشار خون.
- تورم اندامها (بهویژه پاها و مچها).
- کاهش تدریجی عملکرد کلیه (افزایش کراتینین و اوره).
- در مراحل پیشرفته: علائم نارسایی کلیه مانند خستگی شدید، تهوع، کاهش اشتها و اختلال هوشیاری.
🩺 توضیح بالینی بیماری
در نفروپاتی دیابتیک ، افزایش طولانیمدت قند خون باعث آسیب به مویرگهای گلومرولی میشود. این آسیب شامل ضخیم شدن غشای پایه، افزایش نفوذپذیری و در نهایت اسکلروز گلومرولی است. فشار خون بالا و سایر عوامل خطر مانند چاقی و سیگار روند بیماری را تشدید میکنند.
🔬 علتهای اصلی
- دیابت نوع ۱ و نوع ۲.
- کنترل ناکافی قند خون.
- فشار خون بالا.
- عوامل ژنتیکی و زمینه خانوادگی.
- سبک زندگی ناسالم (چاقی، سیگار).
🛡️ راههای پیشگیری
- کنترل دقیق قند خون.
- کنترل فشار خون.
- رژیم غذایی سالم و کاهش مصرف نمک.
- اجتناب از سیگار.
- پایش منظم عملکرد کلیه در بیماران دیابتی (آزمایش ادرار و خون).
🔬 آزمایشها و تشخیص
|
آزمایش |
یافتهها |
|
آزمایش ادرار |
پروتئینوری، میکروآلبومینوری |
|
آزمایش های کلیوی |
افزایش کراتینین و اوره |
|
فشار خون |
اغلب بالا |
|
بیوپسی کلیه |
تغییرات اسکلروتیک گلومرولی در موارد خاص |
💊 درمان
- کنترل قند خون : انسولین یا داروهای خوراکی ضد دیابت.
- کنترل فشار خون : داروهای ACE inhibitors یا ARBs .
- رژیم غذایی : محدودیت نمک و پروتئین در مراحل پیشرفته.
- داروهای جدید : SGLT2 inhibitors برای کاهش پیشرفت بیماری.
- دیالیز یا پیوند کلیه : در نارسایی کلیه پیشرفته.
⚠️ عوارض و آینده بیماری
- نارسایی کلیه مزمن.
- نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه.
- افزایش خطر بیماریهای قلبی - عروقی.
- پیشآگهی: وابسته به کنترل قند خون و فشار خون؛ با مدیریت مناسب میتوان روند بیماری را کند کرد.
📚 منابع علمی
- Mayo Clinic – Diabetic Nephropathy
- UpToDate Clinical Database
- WHO Nephrology Guidelines