تلفن (خط ویژه):

سکته مغزی ایسکمیک

  • ۱ نمایش

سکته مغزی ایسکمیک

🧠 سکته مغزی ایسکمیک

Ischemic Stroke

📘 توضیح کلی

سکته مغزی ایسکمیک زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز به‌طور ناگهانی قطع یا کاهش یابد. علت اصلی آن انسداد شریان مغزی توسط لخته خون یا آترواسکلروز است. قطع جریان خون باعث مرگ سلول‌های عصبی در ناحیه درگیر می‌شود و بسته به محل انسداد، علائم عصبی مختلفی ایجاد می‌گردد. سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است و درمان سریع می‌تواند آسیب مغزی را کاهش دهد.

🌍 همه‌گیرشناسی

  • سکته مغزی دومین علت مرگ‌ومیر جهانی و یکی از علل اصلی ناتوانی طولانی‌مدت است.
  • حدود ۸۷٪ سکته‌های مغزی از نوع ایسکمیک هستند.
  • شیوع بیشتر در افراد بالای ۶۰ سال، اما در جوانان نیز در حال افزایش است.
  • در ایران، سکته مغزی یکی از علل اصلی بستری و ناتوانی در سالمندان محسوب می‌شود.

⚠️ علائم بالینی

  • ضعف یا فلج ناگهانی در یک سمت بدن (صورت، دست یا پا).
  • اختلال گفتار یا درک زبان.
  • تاری دید یا از دست دادن بینایی در یک چشم.
  • سرگیجه، عدم تعادل یا اختلال راه‌رفتن.
  • سردرد شدید ناگهانی (در موارد خاص).
  • علائم معمولاً به‌طور ناگهانی آغاز می‌شوند.

🧪 علت‌های بروز بیماری

  • ترومبوز :  تشکیل لخته در شریان‌های مغزی.
  • آمبولی :  حرکت لخته از قلب یا عروق بزرگ به مغز (مثلاً در فیبریلاسیون دهلیزی).
  • آترواسکلروز:  رسوب چربی و کلسترول در دیواره عروق.
  • عوامل خطر:  فشار خون بالا، دیابت، چربی خون بالا، سیگار، چاقی، بیماری قلبی.

🛡️ راه‌های پیشگیری

  • کنترل فشار خون، دیابت و چربی خون.
  • ترک سیگار و الکل.
  • رژیم غذایی سالم (کم‌نمک، کم‌چرب، سرشار از سبزیجات).
  • فعالیت بدنی منظم.
  • مصرف داروهای ضدپلاکت یا ضدانعقاد در افراد پرخطر (با نظر پزشک).

🔬 نحوه تشخیص بیماری و آزمایش های تشخیصی

نوع آزمایش

کاربرد

CT   اسکن مغز

افتراق سکته ایسکمیک از خونریزی مغزی

MRI   مغز

بررسی دقیق محل و وسعت آسیب

آنژیوگرافی مغزی

مشاهده انسداد عروق

آزمایش خون

بررسی عوامل خطر و وضعیت انعقاد

ECG  و اکوکاردیوگرافی

بررسی منبع آمبولی قلبی

💊 درمان بیماری

  • درمان فوری:
    • ترومبولیز با داروی tPA (در ۴.۵ ساعت اول).
    • ترومبکتومی مکانیکی در انسدادهای بزرگ.
  • درمان دارویی:
    • آسپیرین یا داروهای ضدپلاکت دیگر.
    • داروهای ضدانعقاد در فیبریلاسیون دهلیزی.
    • کنترل فشار خون و قند خون.
  • توانبخشی:
    • فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتاردرمانی برای بازیابی عملکرد.

⚠️ عوارض و پیش‌آگهی

  • ناتوانی حرکتی یا گفتاری طولانی‌مدت.
  • افسردگی پس از سکته.
  • خطر سکته‌های مکرر.
  • مرگ‌ومیر بالا در موارد شدید یا درمان‌نشده.
  • پیش‌آگهی: درمان سریع می‌تواند آسیب مغزی را کاهش دهد و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.

📚 منابع اطلاعاتی

  • World Health Organization – Stroke
  • Mayo Clinic – Ischemic Stroke
  • UpToDate Clinical Database