نام آزمایش : اندازه گیری سطح داروی لووتیراستام
(Levetiracetam Level)
توضیح کلی آزمایش
آزمایش لووتیراستام برای اندازهگیری غلظت این داروی ضدتشنج در خون انجام میشود. لووتیراستام در درمان انواع مختلف صرع، از جمله تشنجهای جزئی، تونیک-کلونیک و میوکلونیک استفاده میشود. اگرچه پایش سطح آن بهصورت روتین توصیه نمیشود، در شرایط خاص مثل نارسایی کلیه، بارداری یا علائم مسمومیت، این آزمایش مفید است.
کاربردهای بالینی آزمایش
- بررسی اثربخشی درمان در بیماران مقاوم به دارو
- بررسی علائم مسمومیت یا عوارض دارویی
- تنظیم دوز در بیماران با نارسایی کلیه
- پایش سطح دارو در بارداری یا سالمندان
- بررسی تداخلات دارویی یا جذب گوارشی
فیزیولوژی و مکانیسم آزمایش
لووتیراستام از طریق کلیه دفع میشود و متابولیسم کبدی ندارد. نیمهعمر آن حدود 6 تا 8 ساعت است. سطح درمانی مشخصی ندارد، اما غلظتهای درمانی معمولاً بین 12 تا 46 میکروگرم بر میلی لیتر گزارش شدهاند. سطح بالا ممکن است باعث خوابآلودگی، تحریکپذیری یا اختلالات شناختی شود.
علائم بالینی مرتبط با افزایش سطح لووتیراستام
- خوابآلودگی یا گیجی
- تحریکپذیری یا پرخاشگری
- سردرد یا سرگیجه
- اختلالات رفتاری یا خلقی
- آتاکسی یا اختلال در تعادل
- تهوع یا بیاشتهایی
- کاهش سطح هوشیاری در موارد شدید
آزمایشهای مکمل
- بررسی عملکرد کلیوی (Cr, BUN)
- CBC برای بررسی سلولهای خونی
- بررسی سطح سایر داروهای ضدتشنج
- بررسی سطح دارو در زمان مناسب (trough level)
- بررسی الکترولیتها و سدیم
- بررسی سطح داروهای تداخلکننده
- بررسی سابقه تشنج و نوع آن
- بررسی سطح دارو در بارداری یا سالمندان
ضرورت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام سمیت لووتیراستام میتواند از اختلالات رفتاری، کاهش هوشیاری، یا عوارض کلیوی جلوگیری کند. تنظیم دوز در بیماران خاص و پایش منظم در شرایط پرخطر ضروری است.
عوارض تشخیص دیرهنگام
- تشنجهای مقاوم یا برگشتی
- اختلالات روانی یا رفتاری
- نارسایی کلیه یا تجمع دارو
- بستریهای مکرر یا مراقبت ویژه
- کاهش کیفیت زندگی
- نیاز به قطع دارو یا تغییر رژیم درمانی
عواملی که باعث افزایش سطح لووتیراستام در خون میشوند
- نارسایی کلیه یا کاهش دفع
- مصرف بیشازحد دارو یا اشتباه در دوز
- مصرف همزمان داروهای مهارکننده دفع کلیوی
- نمونهگیری در زمان نامناسب
- جذب زیاد گوارشی
عواملی که باعث کاهش سطح لووتیراستام در خون میشوند
- مصرف ناکافی دارو یا فراموشی دوز
- افزایش دفع کلیوی
- جذب ضعیف گوارشی
- نمونهگیری دیرهنگام یا خطای آزمایشگاهی
- مصرف همزمان داروهای کاهشدهنده سطح لووتیراستام
منابع
- UpToDate
- Lab Tests Online
- Mayo Clinic
- PubMed
- Harrison’s Principles of Internal Medicine
- Journal of Epilepsy Research
- WHO Neurology Drug Monitoring Guidelines
- American Epilepsy Society