نام آزمایش : آزمایش کشت آبسه
Abscess – Culture
توضیح کلی آزمایش
آزمایش کشت آبسه برای شناسایی عامل میکروبی یا قارچی موجود در چرک یا ترشحات آبسه انجام می‌شود. این آزمایش به‌منظور تعیین نوع پاتوژن و انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب، در بیماران با عفونت‌های موضعی یا سیستمیک کاربرد دارد. نمونه‌گیری معمولاً از طریق آسپیراسیون مستقیم یا جراحی انجام می‌شود و در محیط‌های کشت اختصاصی قرار می‌گیرد.
کشت آبسه می‌تواند باکتری‌های هوازی، بی‌هوازی، قارچ‌ها، یا حتی مایکوباکتریوم‌ها را شناسایی کند و در موارد پیچیده، آزمایش های حساسیت دارویی نیز انجام می‌شود.
کاربردهای بالینی آزمایش
- بررسی آبسه‌های پوستی، زیرجلدی، یا عمقی
- ارزیابی عفونت‌های پس از جراحی یا تروما
- بررسی آبسه‌های مغزی، کبدی، ریوی، یا شکمی
- تعیین عامل عفونت در بیماران با نقص ایمنی
- انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب بر اساس حساسیت دارویی
- بررسی موارد عفونت‌های بیمارستانی یا مقاوم
- پایش پاسخ به درمان در آبسه‌های مزمن یا عودکننده
فیزیولوژی و مکانیسم آزمایش
آبسه‌ها معمولاً ناشی از تجمع چرک در پاسخ به عفونت باکتریایی، قارچی، یا مایکوباکتریومی هستند. در پاسخ ایمنی بدن، نوتروفیل‌ها و ماکروفاژها در محل تجمع یافته و باعث تشکیل حفره چرکی می‌شوند. نمونه‌گیری از آبسه باید به‌صورت استریل انجام شود و در محیط‌های کشت مناسب قرار گیرد.
در صورت رشد میکروارگانیسم، شناسایی دقیق گونه و انجام آزمایش حساسیت دارویی امکان‌پذیر است. در موارد خاص، بررسی بی‌هوازی، قارچی، یا مایکوباکتریومی نیز انجام می‌شود.
علائم بالینی مرتبط با مثبت شدن آزمایش
در آبسه‌های سطحی:
- تورم، قرمزی و درد موضعی
- ترشح چرک
- تب و لرز
- حساسیت به لمس
- محدودیت حرکت در ناحیه درگیر
در آبسه‌های عمقی:
- تب طولانی‌مدت
- درد شکمی، قفسه سینه یا مغزی
- علائم سیستمیک مانند ضعف، تعریق شبانه یا کاهش وزن
- علائم عصبی در آبسه‌های مغزی
- اختلال عملکرد اندام درگیر
آزمایش‌های مکمل
- CBC برای بررسی لکوسیتوز یا آنمی
- CRP و ESR برای ارزیابی التهاب
- تصویربرداری مانند سونوگرافی، CT یا MRI برای تعیین محل و اندازه آبسه
- آزمایش های عملکرد کبدی و کلیوی در آبسه‌های عمقی
- آزمایش های حساسیت دارویی برای انتخاب آنتی‌بیوتیک
- بررسی HIV یا نقص ایمنی در موارد عفونت‌های غیرمعمول
- بررسی قارچی یا مایکوباکتریومی در موارد مزمن
- بیوپسی در موارد مقاوم یا مشکوک به نئوپلاسم
ضرورت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام عامل عفونت در آبسه می‌تواند از پیشرفت به سپسیس، نکروز بافتی یا نارسایی اندام جلوگیری کند. درمان مناسب با آنتی‌بیوتیک یا تخلیه جراحی می‌تواند روند بهبودی را تسریع کرده و از عوارض جدی جلوگیری کند.
عوارض تشخیص دیرهنگام
- گسترش عفونت به بافت‌های اطراف
- سپسیس و شوک عفونی
- نکروز بافتی و نیاز به جراحی وسیع
- نارسایی اندام درگیر
- مرگ در موارد شدید و درمان‌نشده
- بستری‌های طولانی‌مدت
- کاهش کیفیت زندگی
- عود مکرر آبسه
عوامل افزایش‌دهنده احتمال مثبت شدن آزمایش
- وجود چرک واضح و قابل برداشت
- علائم بالینی شدید و موضعی
- نقص ایمنی یا دیابت
- سابقه جراحی یا تروما
- عدم پاسخ به درمان اولیه
- نمونه‌گیری صحیح و استریل
عوامل کاهش‌دهنده احتمال مثبت شدن آزمایش
- مصرف آنتی‌بیوتیک قبل از نمونه‌گیری
- نمونه‌گیری سطحی یا ناکافی
- نگهداری نامناسب نمونه
- آبسه‌های استریل یا غیرعفونی
- بیماری‌های غیرعفونی با علائم مشابه
- وجود پاتوژن‌های سخت رشد مانند بی‌هوازی‌ها یا مایکوباکتریوم‌ها
منابع
- UpToDate
- Lab Tests Online
- Mayo Clinic
- PubMed
- Harrison’s Principles of Internal Medicine
- CDC Guidelines on Abscess Management
- Journal of Clinical Microbiology
- Infectious Diseases Society of America – IDSA
نام آزمایش : آزمایش کشت آبسه
Abscess – Culture
توضیح کلی آزمایش
آزمایش کشت آبسه برای شناسایی عامل میکروبی یا قارچی موجود در چرک یا ترشحات آبسه انجام می‌شود. این آزمایش به‌منظور تعیین نوع پاتوژن و انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب، در بیماران با عفونت‌های موضعی یا سیستمیک کاربرد دارد. نمونه‌گیری معمولاً از طریق آسپیراسیون مستقیم یا جراحی انجام می‌شود و در محیط‌های کشت اختصاصی قرار می‌گیرد.
کشت آبسه می‌تواند باکتری‌های هوازی، بی‌هوازی، قارچ‌ها، یا حتی مایکوباکتریوم‌ها را شناسایی کند و در موارد پیچیده، آزمایش های حساسیت دارویی نیز انجام می‌شود.
کاربردهای بالینی آزمایش
- بررسی آبسه‌های پوستی، زیرجلدی، یا عمقی
- ارزیابی عفونت‌های پس از جراحی یا تروما
- بررسی آبسه‌های مغزی، کبدی، ریوی، یا شکمی
- تعیین عامل عفونت در بیماران با نقص ایمنی
- انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب بر اساس حساسیت دارویی
- بررسی موارد عفونت‌های بیمارستانی یا مقاوم
- پایش پاسخ به درمان در آبسه‌های مزمن یا عودکننده
-
فیزیولوژی و مکانیسم آزمایش
آبسه‌ها معمولاً ناشی از تجمع چرک در پاسخ به عفونت باکتریایی، قارچی، یا مایکوباکتریومی هستند. در پاسخ ایمنی بدن، نوتروفیل‌ها و ماکروفاژها در محل تجمع یافته و باعث تشکیل حفره چرکی می‌شوند. نمونه‌گیری از آبسه باید به‌صورت استریل انجام شود و در محیط‌های کشت مناسب قرار گیرد.
در صورت رشد میکروارگانیسم، شناسایی دقیق گونه و انجام آزمایش حساسیت دارویی امکان‌پذیر است. در موارد خاص، بررسی بی‌هوازی، قارچی، یا مایکوباکتریومی نیز انجام می‌شود.
علائم بالینی مرتبط با مثبت شدن آزمایش
در آبسه‌های سطحی:
- تورم، قرمزی و درد موضعی
- ترشح چرک
- تب و لرز
- حساسیت به لمس
- محدودیت حرکت در ناحیه درگیر
-
در آبسه‌های عمقی:
- تب طولانی‌مدت
- درد شکمی، قفسه سینه یا مغزی
- علائم سیستمیک مانند ضعف، تعریق شبانه یا کاهش وزن
- علائم عصبی در آبسه‌های مغزی
- اختلال عملکرد اندام درگیر
-
آزمایش‌های مکمل
- CBC برای بررسی لکوسیتوز یا آنمی
- CRP و ESR برای ارزیابی التهاب
- تصویربرداری مانند سونوگرافی، CT یا MRI برای تعیین محل و اندازه آبسه
- آزمایش های عملکرد کبدی و کلیوی در آبسه‌های عمقی
- آزمایش های حساسیت دارویی برای انتخاب آنتی‌بیوتیک
- بررسی HIV یا نقص ایمنی در موارد عفونت‌های غیرمعمول
- بررسی قارچی یا مایکوباکتریومی در موارد مزمن
- بیوپسی در موارد مقاوم یا مشکوک به نئوپلاسم
-
ضرورت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام عامل عفونت در آبسه می‌تواند از پیشرفت به سپسیس، نکروز بافتی یا نارسایی اندام جلوگیری کند. درمان مناسب با آنتی‌بیوتیک یا تخلیه جراحی می‌تواند روند بهبودی را تسریع کرده و از عوارض جدی جلوگیری کند.
عوارض تشخیص دیرهنگام
- گسترش عفونت به بافت‌های اطراف
- سپسیس و شوک عفونی
- نکروز بافتی و نیاز به جراحی وسیع
- نارسایی اندام درگیر
- مرگ در موارد شدید و درمان‌نشده
- بستری‌های طولانی‌مدت
- کاهش کیفیت زندگی
- عود مکرر آبسه
-
عوامل افزایش‌دهنده احتمال مثبت شدن آزمایش
- وجود چرک واضح و قابل برداشت
- علائم بالینی شدید و موضعی
- نقص ایمنی یا دیابت
- سابقه جراحی یا تروما
- عدم پاسخ به درمان اولیه
- نمونه‌گیری صحیح و استریل
-
عوامل کاهش‌دهنده احتمال مثبت شدن آزمایش
- مصرف آنتی‌بیوتیک قبل از نمونه‌گیری
- نمونه‌گیری سطحی یا ناکافی
- نگهداری نامناسب نمونه
- آبسه‌های استریل یا غیرعفونی
- بیماری‌های غیرعفونی با علائم مشابه
- وجود پاتوژن‌های سخت رشد مانند بی‌هوازی‌ها یا مایکوباکتریوم‌ها
-
منابع
- UpToDate
- Lab Tests Online
- Mayo Clinic
- PubMed
- Harrison’s Principles of Internal Medicine
- CDC Guidelines on Abscess Management
- Journal of Clinical Microbiology
- Infectious Diseases Society of America – IDSA